Okolicznym obyczajem było, że w ostatni dzień karnawału, czyli we wtorek przed Środą Popielcową, wyznaczoną kalendarzem świąt kościelnych jako pierwszy dzień Wielkiego Postu, wszyscy mieszkańcy naszych małych, porozrzucanych po górkach kolonii, organizowali najbardziej wesołe w roku spotkanie, zwane Kusakami. W trudnych latach 50., kiedy wieś obciążona była podatkami i obowiązkowymi dostawami swoich produktów dla komunistycznego państwa, zaopatrzenie takiego spotkania wcale nie była rzeczą łatwą. Toteż każdy przychodził z własną wędliną, ciastami i alkoholem, przekazując je do zasobów wspólnego poczęstunku. Przychodzono całymi rodzinami, z osobami starszymi i dziećmi. Jedynie dwa domy w okolicy miały stosownie duże pomieszczenia, aby wszyscy mogli się tam pomieścić i tam też się to odbywało. Częstowano się zebranymi wyrobami, wzno-szono toasty, grała orkiestra, śpiewano dowcipne piosenki, tańczono do upadłego, a także opowiadano różne ciekawe historie i dowcipy, głównie o nowej władzy. Tuż przed północą gaszono lampy i do pomieszczenia wchodziła widmowa postać w płonącym, niebieskim ogniem nakryciu, zapowiadając czas pokuty, umartwiania i żalu za niespełnione obietnice. Na koniec, tym, którzy brali udział w wojnie 1920 roku, orkiestra grała marsz Pierwsza Brygada, który słuchany był z wielkim szacunkiem i na stojąco. Ostatnia, II wojna światowa, powiększyła grono niekwestionowanych bohaterów naszych kolonii o jedną osobę, a mianowicie tego, który brał udział w bitwie o Monte Cassino i w każde święto paradował w mundurze korpusu gen. Andersa. Po tej ceremonii wszyscy rozchodzili się do domów. Rozpoczynał się okres Wielkiego Postu!

Co najbardziej przestrzegane było podczas Wielkiego Postu?

Podstawową konsekwencją jego nastania było postne jedzenie w środy i piątki, kiedy to nie można było spożywać mięsa, tłuszczów i pić alkoholu. Musiała także zamilknąć nasza wspaniała orkiestra dęta, znakomicie prowadzona przez jednego z kuzynów, zawodowego muzyka pracującego na co dzień w Łodzi, cieszyła się ogromnym powodzeniem w szerokiej okolicy. Wyjątek stanowiły imieniny Józefa, kiedy to zespół, w zmniejszonym składzie, odwiedzał okolicznych solenizantów, grając im marsza i kilka innych utworów, w zależności od przyjęcia. W naszej, istniejącej od XIV w. parafii, odbywały się w tym czasie rekolekcje. Tym, którzy dzisiaj propagują hiobowe wieści o ówczesnych prześladowaniach religijnych chciałbym przypomnieć, że wtedy, w latach 50., zwyczajne lekcje w szkole rozpoczynaliśmy od modlitwy i podobnie się one kończyły, a lekcje religii zawsze prowadzili w szkole księża! Do kościoła chodziło się natomiast głównie na nabożeństwa świąteczne. Istotną trudnością w wypełnianiu tego obowiązku była odległość – ponad siedem kilometrów z naszej kolonii do kościoła. Nie było w tym żadnych przeszkód ze strony ówczesnych władz czy też nauczycieli.